Zaparcia to problem, który dotyka bardzo dużą część populacji nawet do 30%. Najczęściej polega on na oddawaniu stolca mniej niż 3 razy w tygodniu. Oznacza to w praktyce, że treść jelitowa pozostaje w obrębie przewodu pokarmowego (szczególnie w obrębie jelita grubego) zbyt długi okres czasu. Zatwardzenia dotykają częściej kobiet, niż mężczyzn i mogą posiadać wiele przyczyn.
Wyróżniamy różne rodzaje zaparć mi.in czynnościowe, które są spowodowane zaburzeniami funkcji jelit. Zaparcia nawykowe, które mają podłoże psychiczne np. dotyczą one osób, które mają problem z wypróżnianiem się w obcym miejscu. Mamy również zaparcia spowodowane chorobami np. Neurologicznymi, czy stanami po zabiegach chirurgicznych. Warto również zaznaczyć, że w przypadku kobiet również zmiany hormonalne mają ogromny wpływ na wypróżnianie. Kobiety w drugiej części cyklu oraz w ciąży dużo częściej skarżą się na problemy z zaparciami i jest to związane z wyższym poziomem progesteronu, który wpływa na zmniejszenie perystaltyki jelit. Przebieg procesu defekacji zależy od kilku czynników.
Należą do nich:
- objętość i konsystencja stolca
- drożność jelit
- ruchy perystaltyczne jelit
- praca zwieraczy odbytu
- praca mięśni dna miednicy
Nawet problem tylko z jednym z tych czynników już powoduje powstawanie zaparć. Zazwyczaj zaparcia w pierwszej kolejności leczy się poprzez modyfikację stylu życia. Głównie zmianie ulega dieta. Powinna być ona bogatsza w błonnik, zwiększyć należy ilość wypijanych płynów. Jednak w pewnych sytuacjach dodaje się również suplementy diety, które wspomagają walkę z zatwardzeniami. W tym artykule omówimy kilka suplementów, które mogą złagodzić ten dość często występujący problem.
1. Probiotyki
Brak równowagi w mikrobiocie jelita może przyczynić się do występowania wielu chorób, które mogą powodować zaparcia np. zespół jelita drażliwego lub SIBO. Stosowanie odpowiednio dobranych suplementów z bakteriami probiotycznymi może przywrócić równowagę w jelicie, co wpływa na zmniejszenie zaparć. Metaanaliza z 2014 roku wykazała, że stosowanie probiotyków, a szczególnie szczepu Bifidobacterium lactis skróciło czas pasażu jelitowego, poprawił jakość stolca oraz częstotliwość wypróżnień.
2. Błonnik pokarmowy
Błonnik pokarmowy dostarczamy organizmowi wraz z pożywieniem, jednak jeśli dieta jest uboga w produkty zbożowe, owoce i warzywa, może powstać jego niedobór. Możemy wyróżnić dwa rodzaje błonnika. Pierwszym z nich jest błonnik rozpuszczalny w wodzie (pektyny), a drugi to wersja nierozpuszczalna w wodzie, do której należą (celuloza, hemiceluloza i ligniny).
Rozpuszczalny błonnik w połączeniu z płynem tworzy pewnego rodzaju żel lub zawiesinę, przez co ma wysoką zdolność do zatrzymywania wody. Właściwości te pomagają poprawić konsystencję stolca, która staje się mniej zbita i twarda. W tym przypadku najczęściej stosuje się suplementy z łusek babki płesznik. W 2020 roku powstał przegląd aż osiemnastu metaanaliz, które rekomendowały stosowanie błonnika pacjentom z zaparciami, otyłością i IBS.
3. Magnez
Wiele badań i publikacji wskazuje, że magnez może wspomóc walkę z zaparciami. Jego niedobór w organizmie bardzo często wpływa na problemy z wypróżnianiem. W 2019 roku opublikowano badanie, w którym wzięły udział trzydzieści cztery kobiety, borykające się z łagodnymi lub umiarkowanymi zaparciami. Przez 28 dni przyjmowały codziennie 1,5 g tlenku magnezu. Odnotowano poprawę konsystencji stolca i czasu pasażu w porównaniu z grupą placebo. Jednak w walce z zaparciami najlepsze rezultaty przynosi suplementacja cytrynianem magnezu. Badania wskazują, że poprawia perystaltykę jelitową poprzez rozluźnienie mięśni gładkich.
4. Aloes
Aloes jest znany jako roślina lecznicza, jednak nie każdy wie, że może wspomóc walkę z zaparciami. W 2018 roku powstał przegląd trzech badań, który obejmował w sumie 151 osób z IBS, u których występował m.in. problem zaparć. Przegląd wykazał, że stosowanie napojów i tabletek z ekstraktem z aloesu znacznie poprawiło komfort życia i zmniejszyło dolegliwości związane z IBS uczestników w porównaniu z leczeniem placebo. Aloes wykazuje działanie szczególnie poprzez poprawę perystaltyki jelit.
5. Karnityna
Karnityna to kolejny suplement, który może mieć wpływ na walkę z zaparciami. Badania z 2017 roku przedstawiły korelację między niedoborem karnityny a zaparciami u pacjentów z ciężką niepełnosprawnością intelektualną i ruchową. Osoby te były żywione dojelitowo, przez co nastąpił niedobór tego związku, co wpłynęło m.in. na wystąpienie problemu z zaparciami. Suplementacja karnityną na poziomie 10-50 mg na kg masy ciała zmniejszyła niedobory, co wpłynęło na poprawę defekacji.
Problemu z zaparciami nie możemy bagatelizować. Jeśli dotyka on Ciebie od dłuższego czasu, powinnaś skonsultować to z lekarzem. Zacznij od przyjrzenia się swojemu stylowi życia i sumiennie przemyśl, czy dbasz o odpowiednie nawodnienie organizmu, zdrową bogatą w dietę błonnik oraz ruch.
